
ปัญหาและอุปสรรคของ 5ส
- ไม่มีการประกาศนโยบาย วัตถุประสงค์ และเป้าหมายทีชัดเจน
- แจ้งนโยบาย แต่รู้กันในหมู่ของผู้บริหารหรือผู้จัดการแผนก แต่ไม่มีการถ่ายทอดลงไปถึงระดับล่าง ให้ทราบถึงนโยบาย วัตถุุประสงค์ และเป้าหมาย
- ขาดแผนงานการขับเคลื่อนที่ชัดเจน แผนงานควรมีสองส่วน คือ แผนหลักและแผนปฏิบัติการ
- จัดตั้งคณะกรรมการไม่ชัดเจนหรือไม่ได้จัดตั้งขึ้น ทำให้ 5ส เป็ฯงานฝากที่ฝ่ายใด ฝ่ายหนึ่ง เช่น ฝ่ายผลิตหรือเจ้าหน้าที่ความปลอดภัย อาชีวอนามัย เป็นต้น
- ไม่มีนยามความหมายของ 5ส ในแบบฉบับของตนเอง แต่ใช้จาก Google
- ให้ความรู้ แต่ไม่ทั่วถึงหรือไม่ถูกต้อง
- ขาดการส่งเสริมรณรงค์และการจูงใจอย่างต่อเนื่อง
- จัดแบ่งพื้นที่รับผิดชอบไม่เหมาะสม หากพื้นที่ใหญ่มาแต่มีคนน้อย มักจะทำไม่สำเร็จ
- ไม่มีการจัดทำความสะอาดใหญ่
- ไม่ได้ถ่ายภาพก่อนและหลังปรับปรุง
- แต่ละพื้นที่ไม่มีแผนงานที่ชัดเจน
- ไม่มีการสำรวจพื้นที่รับผิดชอบ
- ไม่มีการตรวจประเมินผลเพื่อปรับปรุงแก้ไข
- ไม่มีการประชุมร่วมกันเพื่อพิจารณากำหนดมาตรฐาน 5ส และแต่ละพื้นที่ยังไม่มีมาตรฐานพื้นที่ของตนนเอง
- ไม่มีการตรวจพื้นที่ครบทั้ง 3 ระดับ ได้แก่ การตรวจประเมินตนเอง การตรวจประเมินโดยคณะกรรมการ และการตรวจประเมินโดยผู้บริหารระดับสูง
- มีการจัดประกวดแข่งขัน แต่ไม่มีการส่งเสริมเพื่อแก้ไขพื้นที่ที่ได้คะแนนน้อย
- ขาดการประชุมติดตามความคืบหน้า
- ขาดการวัดผลสำเร็จ (ผลลัพธ์) ในการทำ 5ส ของแต่ละปี
- ไม่มีการนำเครื่องมือหรือเทคนิคใหม่ ๆ มาประยุกต์ใช้กับ 5ส ทำให้พนักงานรู้สึกเบื่อ
ผู้บริหารเปลี่ยนแปลงนโยบาย ไม่สนันสนุนส่งเสริม ทำให้ที่มงานหมดกำลังใจ
สาเหตุของปัญหาและอุปสรรคที่อาจเกิดขึ้นกับการทำ 5ส แม้จะมีมากมาย แต่เมื่อหน่วยงานพบปัญหา ควรทบทวนและหาแนวทางแก้ไข โดยจัดให้มีแผนการดำเนินงาน 5ส และจัดกิจกรรมต่าง ๆ เพื่อกระตุ้นและส่งเสริมพนักงานอย่างต่อเนื่อง องค์กรย่อมประสบผลสำเร็จในการทำ 5ส ได้ในที่สุด
ที่มาของข้องมูล : หนังสือ 5ส : หลักการและวิธีปฏิบัติ 5S:Principles &Practice
อาจารย์อดิศักดิ์ ธีรานุพัฒนา
&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&
เทคนิคการทำ 5 ส.ให้ประสบความสำเร็จ

1. จงเริ่มลงมือทำ 5 ส. อย่างจริงจัง โดยผู้บริหารต้องประกาศนโยบาย 5 ส. ให้พนักงานทุกคนทราบ มีวันทำ BIG CLEANING DAY เพื่อการทำความสะอาดครั้งใหญ่พร้อมกันทั้งบริษัท มีการกำหนดช่วงเวลากิจกรรมที่เข้มข้น และลงมือทำอย่างจริงจัง อย่างต่อเนื่อง
2. จัดให้มีการทำ 5 ส. ทั่วทั้งองค์กร (บริษัทหรือหน่วยงาน) ให้ครอบคลุมทุกพื้นที่ ทุกหน่วยงาน โดยอาจมีการแบ่งพื้นที่ความรับผิดชอบออกเป็นหน่วยย่อยเพื่อให้ง่ายต่อความรับผิดชอบในการทำ 5 ส. และง่ายต่อการประเมินผล

3. ให้แต่ละหน่วยงาน หรือ แต่ละฝ่ายในสถานประกอบการ ลงมือทำ 5 ส. อย่างมีแผนงานหรือตามที่วางไว้ โดยมี การตั้งเป้าหมาย หรือหัวข้อกิจกรรม (Theme) ให้ชัดเจน เช่น หัวข้อการให้คะแนนและหักคะแนนในจุดต่างๆ และหลักเกณฑ์การประเมินผล เพื่อเป็นเครื่องมือให้การชี้วัดผลการดำเนินการกิจกรรม 5 ส.
4. ทำ 5 ส. ทั่วทั้งองค์กร ทั้งสำนักงาน และทั้งโรงงาน จัดให้ทุกคนมีส่วนร่วมในกิจกรรม รวมทั้งให้ทุกคนมีความเข้าใจในหลักการดำเนินกิจกรรม ความหมายของแต่ละหัวข้อ ซึ่ง สามารถดำเนินการได้หลายแบบ เช่น การทำบอร์ดกิจกรรม 5ส. ,การจัดให้มีการอบรมเพื่อเพิ่มความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับกิจกรรม 5ส. , การเลือกตัวแทนคณะกรรมการ 5 ส. เพื่อวัดผลการดำเนินการในองค์กร เป็นต้น

5. ทุกหน่วยงานจะต้องมี ตาราง หรือ รายการ หรือ รายชื่อของสิ่งของ เครื่องใช้ อุปกรณ์ต่าง ๆ ที่ไม่จำเป็นหรือไม่ได้ใช้ และเวียนให้หน่วยงานอื่น ๆ ทราบ เพื่อที่ว่าหน่วยงานไหนต้องการวัสดุ สิ่งของที่ไม่ใช้ของหน่วยงานอื่น จะได้มี การและเปลี่ยนสิ่งของที่ไม่ได้ใช้งานระหว่างหน่วยงานภายในบริษัท
6. ทุกหน่วยงานจะต้องมีใบแสดง หรือ Checklist ความก้าวหน้าของการทำ 5 ส. และติดประกาศให้ทราบโดยทั่วกัน

เราจะเห็นได้ว่า ในการทำงานหรือแม้กระทั่งกิจกรรม 5 ส. นั้น ล้วนมีเทคนิคต่างๆ เพื่อให้งานหรือกิจกรรมเหล่านั้นประสบความสำเร็จ และผ่านลุล่วงไปได้ด้วยดี แต่สิ่งที่สำคัญไม่แพ้กันคือ “การเริ่มลงมือทำ” อย่างจริงจัง อย่าปล่อยให้เทคนิคนี้ ที่เรารู้เป็นเพียงแนวคิดทางทฤษฎีที่ไม่ได้ลองนำมาใช้เลย ลองนำมาประยุกต์ใช้กันดีกว่าครับ หากได้ผลอย่างไรแล้วอย่าลืมมาเล่าสู่กันฟังนะครับและพบกันใหม่ฉบับหน้าครับ
ไส้อ่อนหมา