5 ส ในโรงงาน ส สร้างวินัย
มารู้จัก ส สร้างวินัย กันครับ
ส5 สร้างวินัย หมายถึง การฝึกอบรมหรือวินัย
วินัย หมายถึง การเคารพในกฏกติกา และนำไปปฏิบัติด้วยความสมัครใจ เต็มใจ และเข้าใจในสิ่งที่ทำ (ไม่ใช่การบังคับให้ทำ)
สร้างวินัย จึงเป็นจุดเริ่มต้นและจุดสุดท้ายของ 5ส จุดเริ่มต้นคือการสร้างแรงจูงใจ และจุดสุดท้าย คือการติดตามและประเมินผล
ที่มาของข้อมูล จากหนังสือ 5ส : หลักการและวิธีปฏิบัติ ของอาจารย์ อดิศักดิ์ ธีรานุพัฒนา
กรุณากรอกข้อความ...
แนวคิด System Thinking คืออะไร?
System Thinking (การคิดเชิงระบบ) คือ การมองโลกในแบบองค์รวม มองว่าปัญหาไม่ได้เกิดจากเหตุเดียว แต่เกิดจาก “ปฏิสัมพันธ์” ของหลายองค์ประกอบที่เชื่อมโยงกันเป็นระบบ
→ ใช้ในการมองหา รากเหง้าของปัญหา (root cause) แทนที่จะรักษาแค่ “อาการ”
วิเคราะห์: ปัญหาการสร้างวินัยใน 5ส ด้วย System Thinking
1. โครงสร้างระบบ (System Structure)
| องค์ประกอบ | ตัวอย่างในบริบท 5ส |
|---|---|
| ผู้ปฏิบัติงาน | พนักงานที่ทำความสะอาดแบบขอไปที |
| กฎ / นโยบาย | มีป้าย 5ส ติดไว้ แต่ไม่บังคับใช้อย่างจริงจัง |
| การวัดผล | ไม่มี KPI ที่วัดผลการปฏิบัติตาม 5ส |
| ระบบสนับสนุน | ไม่มีเวลาหรืออุปกรณ์ให้พนักงานจัดระเบียบ |
| วัฒนธรรมองค์กร | มองว่า 5ส เป็นงานส่วนเกิน ไม่ใช่งานหลัก |
2. ลูปป้อนกลับ (Feedback Loop)
ลูปเสริมลบ (Negative Reinforcing Loop) – “วินัยเสื่อม”
ลูปเสริมบวก (Positive Reinforcing Loop) – “วินัยเข้ม”
สรุป: รากเหง้าของปัญหาตามแนว System Thinking
| ปัญหาเชิงพฤติกรรม | รากเหง้าเชิงระบบ |
|---|---|
| พนักงานไม่รักษาความสะอาด | ขาดการสื่อสารที่ดี และขาดระบบตรวจติดตาม |
| ทำแค่วัน big cleaning | ขาดระบบ routine check-in (daily/weekly) |
| ทำแค่ในช่วงตรวจ audit | ระบบวัดผลไม่ได้ฝังลงใน KPI หรือระบบรางวัล |
| ผู้จัดการไม่เน้น 5ส | ไม่มี accountability หรือการรับผิดชอบร่วม |
แนวทางแก้ไขโดยใช้ System Thinking
| กลยุทธ์ | ตัวอย่างการดำเนินการ |
|---|---|
| เปลี่ยน “โครงสร้างแรงจูงใจ” | ใส่ 5ส ใน KPI ของหัวหน้าแผนก/ทีม |
| สร้างระบบวัดผลและฟีดแบ็ก | ใช้ 5ส Audit Checklist + ให้คะแนนรายเดือน |
| เชื่อมโยงกับเป้าหมายธุรกิจ | แสดงว่าพื้นที่สะอาดช่วยลดอุบัติเหตุ เพิ่มคุณภาพ |
| สื่อสารเชิงรณรงค์ | ใช้โปสเตอร์/วิดีโอเล่า success story 5ส |
| สร้างพื้นที่ Feedback loop | มีการประชุม 5 นาทีเพื่อรับข้อเสนอแนะทุกวัน |
